ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ

Οἱ μετοχὲς κλίνονται σὰν τρικατάληκτα ἐπίθετα μὲ τρία γένη καὶ εἶναι δευτερόκλιτες ἤ τριτόκλιτες.

α) Μετοχὲς δευτερόκλιτες

Οἱ δευτερόκλιτες μετοχὲς λήγουν σὲ -μενος, -μένη, -μενον

καὶ κλίνονται ὅπως τὰ ἐπίθετα σὲ -ος, -η, -ον (σοφός, σοφή, σοφόν)

λυόμενος, λυομένη, λυόμενον ΄ γεν. λυομένου, λυομένης, λυομένου, κτλ. – λυσόμενος, λυσομένη, λυσόμενον ΄ γεν. λυσομένου, λυσομένης, λυσομένου κτλ.

Ἔτσι καὶ: λυσάμενος, λυσαμένη, λυσάμενον΄ λελυμένος, λελυμένη, λελυμένον΄ τιμώμενος, τιμωμένη, τιμώμενον΄ ποιούμενος, ποιουμένη, ποιούμενον΄ δηλούμενος, δηλουμένη, δηλούμενον΄ δεικνύμενος, δεικνυμένη, δεικνύμενον΄ τιθέμενος, τιθεμένη, τιθέμενον κτλ.

β) Μετοχὲς τριτόκλιτες

Οἱ τριτόκλιτες μετοχὲς λήγουν:

1) σὲ -ας, -ᾶσα, -αν (πᾶς, πᾶσα, πᾶν)

λύσας, λύσασα, λῦσαν΄ γεν. λύσαντος, λυσάσης, λύσαντος κτλ.΄ κλ., ὦ λύσας, λύσασα, λῦσαν΄ πληθ., λύσαντες, λύσασαι, λύσαντα΄ γεν., λυσάντων, λυσασῶν, λυσάντων΄ δοτ., λύσασι, λυσάσαις, λύσασι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ λύσαντε, λυσάσα, λύσαντε΄ τοῖν λυσάντοιν, λυσάσαιν, λυσάντοιν ΄

ἱστάς, ἱστᾶσα, ἱστάν΄ γεν., ἱστάντος, ἱστάσης, ἱστάντος κτλ.΄ κλ., ἱστάς, ἱστᾶσα, ἱστάν΄ πληθ., ἱστάντες, ἱστᾶσαι, ἱστάντα΄ γεν. ἱστάντων, ἱστασῶν, ἱστάντων΄ δοτ., ἱστᾶσι, ἱστάσαις, ἱστᾶσι κτλ΄ δυϊκός, τὼ ἱστάντε, ἱστάσα, ἱστάντε΄ τοῖν ἱστάντοιν, ἱστάσαιν, ἱστάντοιν).

Ὅπως τὸ λύσας ἔτσι καί: γράψας, γράψασα, γράψαν΄ μείνας, μείνασα, μεῖναν΄ άγγείλας, άγγείλασα, ἀγγεῖλαν κ.ἄ.

Ὅπως τὸ ἱστάς ἔτσι καί: ἐμπιμπλάς, -ᾶσα, -άν΄ βάς, βᾶσα, βάν΄ ἀποδράς, ἀποδρᾶσα, ἀποδράν.

2) σὲ -είς, -εῖσα, -έν (χαρίεις, χαρίεσσα, χαρίεν)

λυθείς, λυθεῖσα, λυθέν΄ γεν., λυθέντος, λυθείσης, λυθέντος κτλ., κλ., ὦ λυθείς, λυθεῖσα, λυθέν΄ πληθ., λυθέντες, λυθεῖσαι, λυθέντα΄ γεν., λυθέντων, λυθεισῶν, λυθέντων΄ δοτ., λυθεῖσι, λυθείσαις, λυθεῖσι κτλ΄ δυϊκός, τὼ λυθέντε, λυθείσα, λυθέντε΄ τοῖν λυθέντοιν, λυθείσαιν, λυθέντοιν.

Ἔτσι καί: γραφείς, γραφεῖσα, γραφέν – πληγείς, πληγεῖσα, πληγέν΄ τιθείς, τιθεῖσα, τιθέν - ἱείς, ἱεῖσα, ἱέν΄ ῥυείς, ῥυεῖσα, ῥυέν κ.ἄ.

3) σὲ -ούς, -οῦσα, -όν (ὀδούς)

διδούς, διδοῦσα, διδόν΄ γεν., διδόντος, διδούσης, διδόντος κτλ.΄ κλ., ὦ διδούς, διδοῦσα, διδόν΄ πληθ., διδόντες, διδοῦσαι, διδόντα΄ γεν., διδόντων, διδουσῶν, διδόντων΄ δοτ., διδοῦσι, διδούσαις, διδοῦσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ διδόντε, διδούσα, διδόντε΄ τοῖν διδόντοιν, διδούσαιν, διδόντοιν.

Ἔτσι καί: (τοῦ ἁλίσκομαι, μτχ. ἀορ. β’) ἁλούς, ἀλοῦσα, ἁλόν΄ (τοῦ γιγνώσκω, μτχ. ἀορ. β’) γνούς, γνοῦσα, γνόν΄ (τοῦ ζῶ, μτχ. ἀορ. β΄) βιούς, βιοῦσα, βιόν κ.ἄ.

4) σὲ -ύς, -ῦσα, -ύν (ἱμάς)

δεικνύς, δεικνῦσα, δεικνύν΄ γεν., δεικνύντος, δεικνύσης, δεικνύντος κτλ΄ κλ., ὦ δεικνύς, δεικνῦσα, δεικνύν΄ πληθ., δεικνύντες, δεικνῦσαι, δεικνύντα΄ γεν., δεικνύντων, δεικνυσῶν, δεικνύντων΄ δοτ., δεικνῦσι, δεικνύσαις, δεικνῦσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ δεικνύντε, δεικνύσα, δεικνύντε΄ τοῖν δεικνύντοιν, δεικνύσαιν, δεικνύντοιν.

Ἔτσι καί: (τοῦ ἀπόλλυμι, μτχ. ἐνεστ.) ἀπολλύς, ἀπολλῦσα, ἀπολλύν΄ (τοῦ δύομαι, μτχ. ἀορ. β΄) δύς, δῦσα, δύν΄ (τοῦ φύομαι, μτχ. ἀορ. β΄) φύς, φῦσα, φύν κ.ἄ.

5) σὲ -ων, -ουσα, -ον (ἄκων, ἄκουσα, ἆκον - ἑκών, ἑκοῦσα, ἑκόν)

λύων, λύουσα, λῦον΄ γεν., λύοντος, λυούσης, λύοντος κτλ.΄ κλ., ὦ λύων, λύουσα, λῦον΄ πληθ., λύοντες, λύουσαι, λύοντα΄ γεν., λυόντων, λυουσῶν, λυόντων΄ δοτ., λύουσι, λυούσαις, λύουσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ λύοντε, λυούσα, λύοντε΄ τοῖν λυόντοιν, λυούσαιν, λυόντοιν.

Ἔτσι καί: λύσων, λύσουσα, λῦσον΄ γράφων, γράφουσα, γράφον΄ γράψων, γράψουσα, γράψον κ.ἄ.

φυγών, φυγοῦσα, φυγόν΄ γεν., φυγόντος, φυγοῦσης, φυγόντος κτλ.΄ κλ., ὦ φυγών, φυγοῦσα, φυγόν΄ πληθ., φυγόντες, φυγοῦσαι, φυγόντα΄ γεν., φυγόντων, φυγουσῶν, φυγόντων΄ δοτ., φυγοῦσι, φυγούσαις, φυγοῦσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ φυγόντε, φυγούσα, φυγόντε΄ τοῖν φυγόντοιν, φυγούσαιν, φυγόντοιν.

Ἔτσι καί: (εἰμί) ὤν, οὖσα, ὄν΄ (αἱρῶ) ἑλών, ἑλοῦσα, ἑλόν΄ (ὁρῶ) ίδών, ἰδοῦσα, ἰδόν κ.ἄ.

6) σὲ -ῶν, -ῶσα, -ῶν (γέρων)

τιμῶν, τιμῶσα, τιμῶν΄ γεν., τιμῶντος, τιμώσης, τιμῶντος κτλ.΄ κλ., ὦ τιμῶν, τιμῶσα, τιμῶν΄ πληθ., τιμῶντες, τιμῶσαι, τιμῶντα΄ γεν., τιμώντων, τιμωσῶν, τιμώντων΄ δοτ., τιμῶσι, τιμώσαις, τιμῶσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ τιμῶντε, τιμώσα, τιμῶντε΄ τοῖν τιμώντοιν, τιμώσαιν, τιμώντοιν.

Ἔτσι καί: ὁρῶν, ὁρῶσα, ὁρῶν – φοιτῶν, φοιτῶσα, φοιτών κ.ἄ.΄ ὅμοια καὶ (τοῦ ἐλαύνω, μτχ. μέλλ.) ἐλῶν, ἐλῶσα, ἐλῶν κ.ἄ.

7) σὲ -ῶν, -οῦσα, -οῦν (ὀδούς)

δηλῶν, δηλοῦσα, δηλοῦν΄ γεν., δηλοῦντος, δηλούσης, δηλοῦντος κτλ.΄ κλ., ὦ δηλῶν, δηλοῦσα, δηλοῦν΄ πληθ., δηλοῦντες, δηλοῦσαι, δηλοῦντα΄ γεν., δηλούντων, δηλουσῶν, δηλούντων΄ δοτ., δηλοῦσι, δηλούσαις, δηλοῦσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ δηλοῦντε, δηλούσα, δηλοῦντε΄ τοῖν δηλούντοιν, δηλούσαιν, δηλούντοιν.

Ἔτσι καί: ποιῶν, ποιοῦσα, ποιοῦν - ἐλευθερῶν, ἐλευθεροῦσα, ἐλευθεροῦν - ἀγγελῶν, ἀγγελοῦσα, ἀγγελοῦν – μενῶν, μενοῦσα, μενοῦν κ.ἄ.

8) σὲ -ώς, -υῖα, -ός

λελυκώς, λελυκυῖα, λελυκός΄ γεν., λελυκότος, λελυκυίας, λελυκότος΄ δοτ., λελυκότι, λελυκυίᾳ, λελυκότι΄ αἰτ., λελυκότα, λελυκυῖαν, λελυκός΄ κλ., ὦ λελυκώς, λελυκυῖα, λελυκός΄ πληθ., λελυκότες, λελυκυῖαι, λελυκότα΄ γεν., λελυκότων, λελυκυιῶν, λελυκότων΄ δοτ., λελυκόσι, λελυκυίαις, λελυκόσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ λελυκότε, λελυκυία, λελυκότε΄ τοῖν λελυκότοιν, λελυκυίαιν, λελυκότοιν.

Ἔτσι καί: ἠγγελκώς, -κυῖα, -κός΄ γεγραφώς, γεγραφυῖα, γεγραφός΄ (τοῦ ἄχρ. ῥ. εἴκω *μοιάζω, παρακ. ἔοικα) εἰκώς, εἰκυῖα, εἰκός΄ (τοῦ ἀποθνήσκω, παρακ. τέθνηκα) τεθνηκώς, -κυῖα, -κός΄ (τοῦ ἄχρ. ῥ. δείδω *φοβοῦμαι, παρακ. δέδοικα) δεδοικώς, -κυῖα, -κός ἤ δεδιώς, δεδιυῖα, δεδιός΄ (τοῦ ῥ. οἶδα= γνωρίζω)εἰδώς, εἰδυῖα, εἰδός΄ (τοῦ ῥ. γίγνομαι) γεγονώς, γεγονυῖα, γεγονός κ.ἄ.

9) σὲ -ώς, -ῶσα, -ώς (ἤ -ός)

ἑστώς, ἑστῶσα, ἑστώς (ἤ ἑστός)΄ γεν., ἑστῶτος, ἑστώσης, ἑστῶτος κτλ.΄ κλ., ὦ ἑστώς, ἑστῶσα, ἑστώς (ἤ ἑστός)΄ πληθ., ἑστῶτες. ἑστῶσαι, ἑστῶτα΄ γεν., ἑστώτων, ἑστωσῶν, ἑστώτων΄ δοτ., ἑστῶσι, ἑστώσαις, ἑστῶσι κτλ.΄ δυϊκός, τὼ ἑστῶτε, ἑστώσα, ἑστῶτε΄ τοῖν ἑστώτοιν, ἑστώσαιν, ἑστώτοιν.

Ἔτσι καί: (τοῦ ἀποθνῄσκω, παρακ. τέθνηκα) β΄ τύπος: τεθνεῶσα, τεθνεώς ἤ τεθνεός.